خانه شاعران جهان | Persian Anthology of World Poetry خانه شاعران جهان | Persian Anthology of World Poetry

مادر مى‌بافه
پسر مى‌جنگه
به نظر مادره اين وضع خيلى طبيعيه.

- پدره چى؟ اون چيكار مى‌كنه؟
- پدره كار مى‌كنه:
زنش مى‌بافه
پسرش مى‌جنگه
خودش كار مى‌كنه
به نظر پدره اين وضع خيلى طبيعيه.

- خب، پسره چى؟
پسره اوضاعو چه جور مى‌بينه؟
- پسره هيچى، هيچى كه هيچى:
پسره، ننه‌ش مى‌بافه باباش كار مى‌كنه خودش مى‌جنگه
جنگ كه تموم شد
تنگ ِ دل ِ باباهه مى‌چسبه به كار.
جنگ ادامه پيدا مى‌كنه و مادره‌م ادامه ميده: مى‌بافه
پدره‌م ادامه ميده: كار مى‌كنه
پسره كشته شده، ديگه ادامه نميده.
پدره و مادره ميرن گورستون
به نظر پدره و مادره اين وضع خيلى طبيعيه.

زنده‌گى ادامه داره.
زنده‌گى با بافتنى جنگ كار
با كار جنگ بافتنى جنگ
با كار كار كار
زنده‌گى
با گورستون.

دنيا پر از چاله‏هاى بزرگ خونه اين همه خون ِ پخش و پلا چى ميشه يعنى زمين اونو بالا ميره و مَس مى‏كنه؟ پس اى والّا به اين ميگسارى چه ملاحظه كار و چه هموار! نه، زمين اهل پياله نيست زمين تلوتلوخورون نمى‏چرخه: ارابه كوچولوى چاهار فصل‏شو به قاعده مى‏رونه بارون، برف، رگبار، هواى خوش.- هيچ وخ مس نمى‏كنه اگرم بكنه فقط گاهى به گاهى: يه آتيشفشون مفلوك ِ كوچولو. زمين مى‏چرخه مى‏چرخه با درختاش و باغاش و عمارتاش مى‏چرخه با چاله‏هاى بزرگ خونش و همه‏ى چيزاى زنده هم باش مى‏چرخن و خون مى‏پاشن، زمين در بندش نيست زمين مى‏چرخه و همه‏ى چيزاى زنده بنا مى‏كنن زوزه كشيدن اون در بندش نيس مى‏چرخه نه اون از چرخيدن دس مى‏كشه نه خون از ريختن وا مى‏مونه. كجا ميره اين همه خون ِ پخش و پلا: خون ِ آدمكشى‏ها خون ِ جنگ‏ها خون ِ مصيبت خون ِ آدمايى كه تو زندونا لت و پار ميشن خون ِ بچه‏هايى كه آروم آروم به دست بابا ننه‏هاشون شيكنجه ميشن و خون ِ اونايى كه كله‏شون خونريزى مى‏كنه تو اين حفره و اون سولاخ... خون ِ شيروونى‏كوبه وختى سُر مى‏خوره از پشت بوم مى‏افته پايين و خونى كه مياد و موجاموج جارى ميشه با نوزاد، با بچه‏ى تازه زاد مادرى كه شيون مى‏كنه و بچه‏يى كه ونگ مى‏زنه... خون جاريه زمين مى‏چرخه زمين از چرخيدن دس ور نمى‏داره خون از جارى شدن. كجا ميره اين همه خون ِ پخش و پلا: خون ِ چماق‏كوب شده‏ها و اهانت ديده‏ها خودكشى كرده‏ها و تيربارون شده‏ها و محكوم شده‏ها و خون ِ اونايى كه همين جورى مى‏ميرن، تو تصادفا: يه زنده داره از كوچه رد ميشه با تموم خون تنش يه هو مى‏بينه مرده و تموم خون تنش زده بيرون. زنده‏هاى ديگه خونو پاك مى‏كنن و جنازه‏رو مى‏برن اما خون لجوجه و اون جايى كه جنازه بود تا خيلى وقت بعد از اونم هنوز يه خورده خون، سياه ِ سياه، جا مى‏مونه... خون ِ دَلَمه شده زنگار زنده‏گى، زنگار جنازه‏ها خون بسته مث شير مث شير وختى مى‏چرخه وختى مى‏چرخه عين زمين عين زمين كه مى‏چرخه با شيراش با ماده گاواش با زنده‏هاش با مرده‏هاش زمين كه مى‏چرخه با درختاش و جونوراش و عمارتاش زمين كه مى‏چرخه با عروسيا مرده چال كردنا گوش‏ماهيا فوجا زمين كه مى‏چرخه و مى‏چرخه با نهراى بزرگ خون.

اين عشق به اين سختى به اين تُردى به اين نازكى به اين نوميدى، اين عشق به زيبايى روز و به زشتى زمان وقتى كه زمانه بد است، اين عشق اين اندازه حقيقى اين عشق به اين زيبايى به اين خجسته‏گى به اين شادى و اين اندازه ريشخندآميز لرزان از وحشت چون كودكى در ظلمات و اين اندازه متكى به خود آرام، مثل مردى در دل شب، اين عشقى كه وحشت به جان ديگران مى‏اندازد به حرفشان مى‏آورد و رنگ از رخسارشان مى‏پراند، اين عشق ِ بُزخو شده - چرا كه ما خود در كمينشيم - اين عشق ِ جرگه شده زخم خورده پامال شده پايان يافته انكار شده از ياد رفته - چرا كه ما خود جرگه‏اش كرده‏ايم زخمش زده‏ايم پامالش كرده‏ايم تمامش كرده‏ايم منكرش شده‏ايم از يادش برده‏ايم، اين عشق ِ دست‏نخورده‏ى هنوز اين اندازه زنده و سراپا آفتابى از آن ِ تو است از آن ِ من است اين چيز ِ هميشه تازه كه تغييرى نكرده است، واقعى است مثل گياهى لرزان است مثل پرنده‏يى به گرمى و جانبخشى ِ تابستان. ما دو مى‏توانيم برويم و برگرديم مى‏توانيم از ياد ببريم و بخوابيم بيدار شويم و رنج بكشيم و پير بشويم دوباره بخوابيم و خواب ِ مرگ ببينيم بيدار شويم و بخوابيم و بخنديم و جوانى از سر بگيريم، اما عشق‏مان به جا مى‏ماند لجوج مثل موجود بى‏ادراكى زنده مثل هوس ستمگر مثل خاطره ابله مثل حسرت مهربان مثل يادبود به سردى ِ مرمر به زيبايى ِ روز به تُردى ِ كودك لبخندزنان نگاه‏مان مى‏كند و خاموش باما حرف مى‏زند ما لرزان به او گوش مى‏دهيم و به فرياد درمى‏آييم براى تو و براى خودمان، به خاطر تو، به خاطر من و به خاطر همه ديگران كه نمى‏شناسيم‏شان دست به دامنش مى‏شويم استغاثه‏كنان كه بمان همان جا كه هستى همان جا كه پيش از اين بودى. حركت مكن مرو بمان ما كه عشق آشناييم از يادت نبرده‏ايم تو هم از يادمان نبر جر تو در عرصه‏ى خاك كسى نداريم نگذار سرد شويم هر روز و از هر كجا كه شد از حيات نشانه‏يى به ما برسان دير ترك، از كنج ِ بيشه‏يى در جنگل ِ خاطره‏ها ناگهان پيدا شو دست به سوى ما دراز كن و نجات‏مان بده.

افروخته يك به يك سه چوبه‏ى كبريت در دل ِ شب نخستين براى ديدن تمامى ِ رخسارت دومين براى ديدن ِ چشمان‏ات آخرين براى ديدن ِ دهان‏ات و تاريكى كامل تا آن همه را يك جا به ياد آرم در آن حال كه به آغوشت مى‏فشارم.

تو باغچه‏ى وسط ِ ميدون، رو يه نيمكت مردى نشسته كه وقتى رد ميشين صداتون مى‏كنه عينكى به چشمشه لباس طوسى ِ كهنه‏يى به تنش ته سيگارى به لبش. نشسته و وقتى دارين رد ميشين صداتون مى‏زنه يا خيلى ساده به‏تون اشاره مى‏كنه. نبادا نيگاش كنين نبادا محلش بدين بايد رد شين جورى كه انگار نديدينش كه انگار اصلاً صداشو نشنفتين بايد قدما رو تند كنين و بگذرين اگه نيگاش كنين اگه محلش بذارين به‏تون اشاره مى‏كنه و، اون وخ ديگه هيچى و هيچكى نمى‏تونه جلودارتون بشه كه نرين نگيرين تنگ ِ دلش بشينين. اون وخ نيگاتون مى‏كنه و لبخندى مى‏زنه و شما حسابى عذاب مى‏كشين سخ‏تر عذاب مى‏كشين و اون بابا همين جور لبخند مى‏زنه شمام درست همون جور لبخند مى‏زنين و هرچى بيشتر لبخند بزنين بيشتر عذاب مى‏كشين اُ هرچى بيشتر عذاب بكشين بيشتر لبخند مى‏زنين چيزيه كه چاره پذيرم نيس، اُ همون جا مى‏مونين نشسته يخ‏زده لبخند زنون رو نيمكت. اون دور و وَر بچه‏ها بازى مى‏كنن رهگذرا ميگذرن آروم پرنده‏ها مى‏پَرَن از اين درخت به اون درخت، اُ شما همون جا مى‏مونين رو نميكت و مى‏دونين، مى‏دونين كه ديگه بازى بى‏بازى مث اون بچه‏ها، مى‏دونين كه ديگه هيچ وقت ِ خدا نخواهين رفت پى ِ كارتون آروم، مث اين رهگذرا، كه ديگه هيچ وقت ِ خدا نخواهين پريد سرخوش مث ِ اين پرنده‏ها.

ناقوس ِ خالى پرنده‏گان ِ مرده در خانه‏يى كه همه مى‏خوابند در ساعت ِ نُه. زمين بى‏حركت مى‏ماند پندارى كسى آه مى‏كشد درختان حالتى خندان دارند آب برنوك هر برگ مى‏لرزد ابرى شب را درمى‏نوردد. در برابر در مردى آواز مى‏خواند پنجره بى‏صدا باز مى‏شود.

رنگى كه شب را تجزيه مى‏كند ميزى كه گِردش نشسته‏اند جامى بر پيشْبخارى چراغ، دلى است كه تهى مى‏شود. اينك سالى ديگر شيارى ديگر! هيچ بدين انديشيده بوديد؟ پنجره، چار گوشه‏يى كبود مى‏افكند. در، خودى‏تر است. يكى بدرود ندامت و جنايت. خدا نگهدار! و مى‏افتم به زاويه‏ى مهربان آغوشى كه مرا بپذيرد. از گوشه‏ى چشم، همه آنان را مى‏بينم كه سرگرم نوشيدنند مرا ياراى جنبيدن نيست آنان نشسته‏اند ميز، گرد است و ذهن ِ من نيز: مردمان را همه به خاطر مى‏آورم حتا آنان را كه رفته‏اند.

به دوستان پرتوقعم به شما اگر بگويم من كه آفتاب در جنگل به تنى مى‏ماند در بسترى، كه تفويض مى‏شود باورم مى‏كنيد هوس‏هايم را همه، مى‏ستاييد. به شما اگر بگويم من كه بلور ِ روزى بارانى در تنبلى ِ عشق است هميشه كه آواز مى‏دهد باورم مى‏كنيد زمان عشق ورزيدن را طولانى‏تر مى‏كنيد. اگر به شما بگويم من كه بر شاخساران ِ بسترم مرغى آشيان مى‏كند كه زبانش هرگز به »آرى« گفتن نمى‏گردد باورم مى‏كنيد همباز ِ پريشانيم مى‏شويد. به شما اگر بگويم من كه در خليج يكى چشمه كليد ِ شطّى مفتاح ِ خُرّمى‏ست كه مى‏چرخد باورم مى‏كنيد بيش تَرَك درمى‏يابيد. اما اگر سراسر ِ كوچه‏ام را سرراست و سراسر ِ سرزمينم را همچون كوچه‏يى بى‏انتها بسرايم ديگرم باور نمى‏داريد. سر به بيابان مى‏گذاريد چرا كه شما به بى‏هدفى گام مى‏زنيد، نا آگاه از آن كه آدميان نيازمندان ِ پيوند و اميد و نبردند تا جهان را تفسير كنند، تا جهان را ديگر كنند. تنها به يك گام ِ دلم شما را به دنبال خواهم كشيد مرا قدرتى نيست من زيسته‏ام و كنون نيز مى‏زيم اما از سخن پرداختن به قصد ِ فريب شما درشگفتم حال آن كه مرا سر ِ آن بود كه آزادتان كنم سر ِ آنم بود كه با جگن و خَثِّ ِ سپيده‏دمان نيز هم از آن گونه يگانه‏تان كنم كه با برادران‏مان كه سازندگان نورند.